2017-06-18
List pasterski
O przygotowaniu do Sakramentu Małżeństwa
List należy odczytać w niedzielę, 18
czerwca 2017 roku
1. Boże słowo,
które dzisiaj rozważamy, wprowadza nas w tajemnicę obdarowywania człowieka
przez Pana Boga. Takiego daru doświadczył Lud Boży Starego Testamentu, do
którego mówił Bóg: „Wyście widzieli, co uczyniłem Egiptowi, jak niosłem was na
skrzydłach orlich i przywiodłem was do Mnie” (Wj 19,4). Szczególnym darem dla człowieka jest Jezus Chrystus.
Mówi o tym Św. Paweł w II Czytaniu dzisiejszej liturgii: „Bóg zaś okazuje nam
swoją miłość właśnie przez to, że Chrystus umarł za nas, gdyśmy byli jeszcze
grzesznikami” (Rz 5,8). Chrystus
pragnie, aby w Jego misji uczestniczył także człowiek. To do każdego z nas mówi
dziś w Ewangelii Zbawiciel: „Idźcie i głoście: „Bliskie już jest królestwo
niebieskie” (Mt 10,7). Zadanie to
spełniamy realizując nasze życiowe powołanie kapłańskie, zakonne, misyjne, a
także powołanie do małżeństwa i życia w rodzinie.
2. Św. Jan Paweł II, już na początku swego
pontyfikatu, uczył nas: „Wiemy, że rodzina jest pierwszą i podstawową ludzką
wspólnotą. Jest środowiskiem życia i środowiskiem miłości. Życie całych
społeczeństw, narodów, państw, Kościoła, zależy od tego, czy rodzina jest
pośród nich prawdziwym środowiskiem życia i środowiskiem miłości” (Jasna Góra, 5 czerwca 1979 roku, Apel
Jasnogórski).
Rodzina chrześcijańska powstaje na fundamencie, którym
jest Sakrament Małżeństwa. Kościół Katolicki głosi ważną prawdę: Jezus Chrystus
podniósł do rangi Sakramentu wzajemny wybór małżonków, którzy wobec Kościoła
wyrażają taką wolę (KPK, 1055, par.1;
KKK, 1601).
Sakrament jest widzialnym znakiem niewidzialnej łaski
Bożej. Każdy Sakrament sprowadza do serca łaski wysłużone nam przez Chrystusa
Odkupiciela. Ten Sakrament jest wyjątkowy ze względu na swoją formę, gdyż, jak
uczy Katechizm Kościoła Katolickiego, to sami małżonkowie „udzielają sobie
nawzajem sakramentu małżeństwa, wypowiadając wobec Kościoła swoją zgodę” (KKK, 1623).
3. Rota przysięgi małżeńskiej: „Ja …
biorę Ciebie za męża – żonę – i ślubuję Ci miłość, wierność i uczciwość
małżeńską oraz to, że Cię nie opuszczę aż do śmierci” – ma wymiar naturalnego zobowiązania wobec drugiej
osoby. Można ją wówczas streścić w następujący sposób: „przyjmuję na siebie
odpowiedzialność za ciebie i rodzinę, którą będziemy tworzyć”. Jest to także przysięga, czyli wezwanie Pana Boga na
świadka prawdziwości wypowiadanych słów: „Tak mi dopomóż Panie Boże Wszechmogący
w Trójcy Jedyny i Wszyscy Święci”.
W naszej kulturze często zastępujemy
wyrażenie „sakrament małżeństwa” słowem „ślub”. Ślub jest aktem religijnym.
Jest formą wyznania wiary i uznania świętości Pana Boga. Ślub to decyzja wykonania czegoś dobrego złożona samemu Panu Bogu. Katechizm Kościoła Katolickiego uczy nas: „Ślub jest świadomą i dobrowolną
obietnicą uczynioną Bogu, mającą za przedmiot dobro możliwe i lepsze, które należy
wypełnić z pobudek cnoty religijności” (KPK,
1191, par.1; KKK, 2102). A zatem podczas zawierania Sakramentu Małżeństwa
małżonkowie wspólnie składają zobowiązanie wobec Pana Boga. Składają ślub.
4. Panu Bogu
dziękujemy za wszystkie wspaniałe rodziny i małżeństwa. Dziękujemy także
wszystkim, którzy, mimo trudności, żyją Sakramentem Małżeństwa, złożonym ślubem
i wzajemnym zobowiązaniem. Jest to niezwykle ważne wyznanie wiary. Takie
wyznanie wiary składali rodzice Św. Teresy od Dzieciątka Jezus, o których,
podczas kanonizacji, mówił Ojciec Święty Franciszek: „święci małżonkowie Ludwik Martin i
Maria Zelia z domu Guérin świadczyli posługę chrześcijańską w rodzinie
chrześcijańskiej, budując dzień po dniu środowisko pełne wiary i miłości. W tym
klimacie zrodziły się powołania ich córek, w tym św. Teresy od Dzieciątka Jezus”.
Z niepokojem jednak patrzymy na
szybko rozpadające się związki małżeńskie oraz na istniejące związki
niesakramentalne. Wszyscy widzimy potrzebę pogłębienia wiary narzeczonych, aby
zgodnie z Ewangelią Jezusa Chrystusa kształtowali swoje życie osobiste i
rodzinne. Wymaga to pogłębienia formacji chrześcijańskiej narzeczonych.
5. Święty Jan Paweł II, mówiąc o znaczeniu rodziny,
podkreślał potrzebę solidnego przygotowania narzeczonych do Sakramentu
Małżeństwa. W bardzo ważnej adhortacji o rodzinie napisał: „Bardziej niż kiedykolwiek, w naszych czasach konieczne
jest przygotowanie młodych do małżeństwa i życia rodzinnego. (…) Przygotowanie
do małżeństwa należy pojmować i urzeczywistniać jako proces stopniowy i ciągły.
Składa się ono z trzech podstawowych etapów, którymi są: przygotowanie dalsze, bliższe i bezpośrednie” (Familiaris Consortio, 66).
Także
Ojciec Święty Franciszek wiele troski poświęca małżeństwu i rodzinie: „Zachęcam
wspólnoty chrześcijańskie, by uznały, że towarzyszenie narzeczonym na drodze
ich miłości jest dobrem dla nich samych. (…) Istnieje wiele uprawnionych
sposobów organizowania bezpośredniego przygotowania do małżeństwa, a każdy
Kościół lokalny rozezna, który z nich jest najlepszy, zapewniając odpowiednią
formację”(Amoris Laetitia, 207).
6. Konferencja Episkopatu Polski, kierując
się troską o dobre przygotowanie narzeczonych do Sakramentu Małżeństwa, podjęła
następującą decyzję: „Niezależnie od katechizacji
w szkole, należy w każdej parafii - jako program optymalny - prowadzić dla
tej młodzieży roczną katechizację, przedmałżeńską” (Dyrektorium Duszpasterstwa Rodzin, 25). „Jeśli z poważnych racji,
nie było możliwe powyższe przygotowanie (…) należy podjąć skróconą katechizację
przedmałżeńską, w formie przynajmniej 10
spotkań” (Dyrektorium Duszpasterstwa
Rodzin, 26). Ponadto: „W ramach przygotowania do małżeństwa, należy
przeprowadzić co najmniej trzy spotkania z narzeczonymi w Parafialnej Poradni
Rodzinnej” (Dyrektorium Duszpasterstwa
Rodzin, 31). Ustalenia te są normą
obowiązującą we wszystkich diecezjach.
7. Drodzy Rodzice! Kierując się troską o
przyszłość Waszych dzieci rozmawiajmy często na tematy związane z wyznawaną
wiarą. Bądźmy przykładem życia sakramentalnego i modlitwy. Wprowadzajmy dzieci
w obowiązki rodzinne. Uczmy ducha ofiary, kultury i odpowiedzialności za słowo,
zadanie i drugiego człowieka.
8. Zachęcamy Was,
Droga Młodzieży, do poważnego spojrzenia na Waszą przyszłość w duchu wiary.
Zachęcamy do pracy nad swoim charakterem i kształtowania w sobie dojrzałej
osobowości. Zachęcamy do dobrego wykorzystania katechezy, aby pogłębiła się
Wasza wiara i wiedza religijna. Zapamiętajmy piękne drogowskazy Przyjaciela Młodzieży,
którym był Św. Jan Paweł II: „«Duch świata» oferuje rozmaite złudzenia, liczne
namiastki szczęścia. Bez wątpienia nie istnieją gęstsze mroki niż te, które
przenikają do dusz ludzi młodych, gdy fałszywi prorocy gaszą w nich światło
wiary, nadziei i miłości. Największa iluzja, źródło najpoważniejszego nieszczęścia,
to złudzenie, że znajdzie się życie obywając się bez Boga, że osiągnie się
wolność, wykluczając prawdy moralne i osobistą odpowiedzialność” (Toronto, 28 lipca 2002, Homilia). „Chrystus
patrzy na Was z miłością. (…) Jedynie Chrystus — poznany, kontemplowany i
umiłowany — jest wiernym przyjacielem, który nigdy nas nie zawodzi, który
towarzyszy nam w drodze i którego słowa rozpalają nasze serca” (Toronto, 27 lipca 2002, Modlitewne
Czuwanie).
Zachęcamy Was, Droga
Młodzieży, szczególnie do dobrego uczestnictwa w katechezie poświęconej
chrześcijańskiej interpretacji rodziny i małżeństwa. Katecheza ta pomoże Wam w
odkrywaniu znaczenia Sakramentu Małżeństwa oraz ścisłego związku prawdziwej
miłości z odpowiedzialnością za drugą osobę.
9. Drodzy Narzeczeni! My, duszpasterze,
pragniemy zapewnić Was o wielkim zatroskaniu o przyszłość Waszych
małżeństw. Prosimy Was o to, aby wśród
wielu spraw związanych z troską o gości, z zabieganiem o salę i kształt
uroczystości weselnych – nie zabrakło miejsca dla Chrystusa, modlitwy i
motywacji wynikającej z wiary. W momencie zawierania Sakramentu Małżeństwa
złożycie przysięgę i ślub Jezusowi Chrystusowi. Wypowiadając słowa: „Ja … biorę Ciebie za męża – żonę – i ślubuję Ci
miłość, wierność i uczciwość małżeńską oraz to, że Cię nie opuszczę aż do
śmierci. Tak mi dopomóż Panie Boże Wszechmogący w Trójcy Jedyny i Wszyscy
Święci” – publicznie przyjmiecie na siebie odpowiedzialność za współmałżonka,
nową rodzinę i dzieci. Zachęcamy Was, Drodzy Narzeczeni, do podjęcia solidnego
przygotowania do Sakramentu Małżeństwa.
10. Zapraszamy na spotkania dla narzeczonych. Od
września podejmujemy pogłębioną formę przygotowania narzeczonych do Sakramentu
Małżeństwa. Program przygotowania, który nosi tytuł Droga do szczęśliwego małżeństwa obejmuje 10 spotkań z narzeczonymi.
W ramach tych spotkań jest zaplanowana przede wszystkim wspólna modlitwa o
pogłębienie wiary, modlitwa narzeczonych za siebie nawzajem, modlitwa o dobrego
męża i dobrą żonę. Pogłębiona katecheza o sakramentach, rodzinie
chrześcijańskiej, etyce małżeńskiej oraz o Sakramencie Małżeństwa pomoże w
bardziej świadomym i owocnym zawarciu tego Sakramentu. Spotkanie z
doświadczonymi małżeństwami, z lekarzem i psychologiem pomoże w kształtowaniu
dojrzałej relacji międzyosobowej i wzajemnej odpowiedzialności. Cykl spotkań
zakończy się dniem skupienia w najbliższym Sanktuarium Matki Bożej.
Drodzy Narzeczeni! Prosimy Was, nie mówmy, że na to
nie ma czasu. Człowiek wierzący nie może powiedzieć: „Nie mam czasu dla
Chrystusa”. Bardzo ważna jest także Wasza przyszłość oraz przyszłość Waszego
małżeństwa i rodziny, którą założycie. To naprawdę chodzi o Wasze dobro.
11. Drodzy Bracia i Siostry! Bardzo proszę wszystkich
o modlitwę w intencji przygotowujących się do Sakramentu Małżeństwa, aby
narzeczeni odważnie wyznali swoją wiarę, poważnie przygotowali się do życiowej
decyzji, założyli prawdziwe, katolickie rodziny i wspólnie osiągnęli zbawienie
wieczne.
Często słyszymy określenie: „rodzina – kościołem
domowym”. Wyrażenie to nawiązuje do słynnego kazania Św. Jana Chryzostoma,
który zachęcał: „Wróciwszy do domu przygotowujemy dwa stoły: stół pokarmu dla
ciała i stół Pisma świętego. Mąż powtarza to, co zostało powiedziane na świętym
zgromadzeniu, żona się kształci, dzieci słuchają. Każde z was niech czyni z
domu Kościół”.
Na trud budowania „Kościoła Domowego” w każdej
rodzinie – z serca błogosławię.
X Henryk Tomasik
Biskup Radomski